Ξυνός Απόστολος MD
Μαιευτήρας, Χειρουργός Γυναικολόγος
Κολπίτιδες - Αιδοιοκολπίτιδες
Κολπίτιδες - Αιδοιοκολπίτιδες
Οι αιδοιοκολπίτιδες αποτελούν το συχνότερο γυναικολογικό πρόβλημα, αφού όλες οι γυναίκες θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στην ζωή τους αιδοιίτιδα και κολπίτιδα. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών ταλαιπωρούνται από χρόνιες και επαναλαμβανόμενες κολπίτιδες και αιδοιίτιδες, που γίνονται μέρος της καθημερινότητας τους, κατακερματίζοντας την ποιότητα της ζωής τους.
Στις ερωτήσεις για το τι είναι η κολπίτιδα, τι είναι η αιδοιίτιδα, γιατί εμφανίζονται, τι μπορεί να φταίει, ποιες ηλικίες υποφέρουν συχνότερα, γιατί λαμβάνουν χρόνια μορφή, ποια είναι τα συμπτώματα και πως αντιμετωπίζονται, θα απαντήσω αναλυτικά παρακάτω.
.webp)
Τι είναι η αιδοιίτιδα, τι είναι η κολπίτιδα και τι είναι αιδοιοκολπίτιδα
Είναι αντίστοιχα η φλεγμονή του αιδοίου, του κόλπου ή και των δύο μαζί. Η φλεγμονή μπορεί να προκληθεί από διατάραξη της μικροβιακής ισορροπίας της γεννητικής περιοχής, από εξωγενείς ερεθισμούς του βλεννογόνου και τους δέρματος, από μόλυνση από διάφορους λοιμογόνους μικροοργανισμούς και από ιδιοπαθή αίτια.
Για τις αιδοιοκολπίτιδες εμείς οι γιατροί λέμε συνήθως “ότι υπάρχει μέσα, υπάρχει και απ΄έξω”, δηλαδή μία μόλυνση που υπάρχει στον κόλπο, θα επεκταθεί λόγω της μικροβιακής διασποράς και στο αιδοίο. Σαφώς μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα μέρη και όργανα του σώματος, όπως στην ουρήθρα, την κύστη, το δέρμα, τον πρωκτό κλπ. Αυτό γίνεται στις περιπτώσεις μολύνσεων από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα μικρόβια. Όμως και στις περιπτώσεις ατροφιών των δέρματος και των βλεννογόνων, μπορεί να παρατηρηθούν συμπτώματα ερεθισμών, τα οποία δεν είναι μικροβιακής αιτιολογίας και που θα τα αναλύσουμε παρακάτω.
Τι είναι η χλωρίδα του κόλπου
Φυσιολογικά, στο δέρμα του ανθρώπου υπάρχει μία μεγάλη συνύπαρξη μικροοργανισμών που βρίσκονται μεταξύ τους σε πληθυσμιακή ισορροπία και που βοηθούν στην υγεία και λειτουργία του. Το ίδιο συμβαίνει και στις εσωτερικές κοιλότητες και βλεννογόνους, όπως το στόμα, ο κόλπος, το έντερο, κ.α. Στον κόλπο συνυπάρχουν και συμβιώνουν αρμονικά, αμέτρητοι μικροοργανισμοί που απαρτίζουν την κολπική χλωρίδα. Τέτοιοι μικροοργανισμοί είναι διάφορα είδη Lactobacillus, στρεπτόκοκκοι, εντερόκοκκοι, κ.α. Ταυτόχρονα οι γαλακτοβάκιλλοι με την βοήθεια των οιστρογόνων παράγουν γαλακτικό οξύ και υπεροξείδιο του υδρογόνου, διατηρώντας όξινο το περιβάλλον του κόλπου (3,8-4,5 pH) και προστατεύοντας το από την υπερανάπτυξη των βακτηριδίων της υπάρχουσας χλωρίδας και την μόλυνση από ευκαιριακά παθογόνα μικρόβια.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι οποιαδήποτε διαταραχή συμβεί στην γαλακτοβακτηριακή προστασία του κόλπου, θα οδηγήσει σε κολπίτιδα. Δυστυχώς υπάρχουν αμέτρητοι λόγοι που μπορεί να διαταράξουν αυτόν τον προστατευτικό μηχανισμό.
Η διατήρηση μίας υγιούς κολπικής χλωρίδας, αποτελεί πρόκληση τόσο για τις γυναίκες, όσο και για εμάς τους γυναικολόγους.
Σε ποιες ηλικίες εμφανίζονται οι αιδοιοκολπίτιδες
Μπορούν να εμφανιστούν στην νεογνική, στην παιδική, στην εφηβική, στην αναπαραγωγική και στην μετεμμηνοπαυσιακή ηλικία. Στην μικρή ηλικία ο κύριος λόγος είναι ότι ο αμυντικός μηχανισμός του κόλπου δεν είναι πλήρως λειτουργικός και μπορεί να υπεραναπτυχθεί κάποιο μικρόβιο. Το ίδιο και μετά την εμμηνόπαυση, λόγω έλλειψης οιστρογόνων ο μηχανισμός σταματάει, το επιθήλιο ατροφεί και η γυναίκα δεν έχει προστασία από τις μικροβιακές μολύνσεις. Κατά την αναπαραγωγική ηλικία οι αιδιοκολπίτιδες εμφανίζονται λόγω λοίμωξης του κατώτερου γεννητικού συστήματος από παθογόνους μικροοργανισμούς (μύκητες, βακτήρια, παράσιτα, ιούς, σεξουαλικά μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς, κ.α.).
Ποια είναι τα αίτια της κολπίτιδας και της αιδοιίτιδας
Τα αίτια είναι πάρα πολλά και μπορεί να έχουν και συνδυαστική μεταξύ τους δράση. Μπορεί να είναι από μία απλή ορμονική αλλαγή στα επίπεδα των οιστρογόνων, μέχρι κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Ακόμη μπορεί να είναι κάποιος τοπικός ερεθισμός από προϊόν περιποίησης, ή να είναι ιδιοπαθούς αιτιολογίας, λόγω άγχους ή κλινικής προδιάθεσης.
Παρακάτω θα εξετάσουμε αναλυτικά τους αιτιοπαθολογικούς παράγοντες.
Οι αίτιες μιας κολπίτιδας ή αιδοιίτιδας που προσδιορίζουν και τον τύπο της, μπορεί να είναι:
Αερόβια κολπίτιδα
Η αερόβια κολπίτιδα (που αναγνωρίστηκε το 2002 για πρώτη φορά σαν κλινική οντότητα), οφείλεται στην ανάπτυξη αερόβιων βακτηριδίων, δηλαδή σε βακτηρίδια που χρειάζονται οξυγόνο για να πολλαπλασιαστούν. Τα υπαίτια αερόβια βακτηρίδια είναι: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Klebsiella, Streptococcus ομάδας Β, Pseudomonas aeruginosa.
Τα μικρόβια αυτά, μπορεί να προέρχονται από την περιοχή του πρωκτού της γυναίκας. Μπορεί όμως να οφείλονται και σε εξωγενή μόλυνση, όπως γα παράδειγμα από ένα τζακούζι ή μία πισίνα. Μπορεί να οφείλονται και στην σεξουαλική δραστηριότητα. Ανάλογα με το βακτήριο που προκαλεί την μόλυνση του κόλπου, καθώς και την ανάπτυξή του στην ευρύτερη περιοχή, παρατηρούνται τα ανάλογα συμπτώματα της κολπίτιδας, της αιδοιίτιδας και του δυνητικού κινδύνου για ουρολοίμωξη. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν αυξημένη συχνότητα αερόβιων κολπίτιδων, ακόμη και σε χρόνια μορφή.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Μπορεί να είναι η εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος, μπορεί να είναι ο λανθασμένος χειρισμός στην τοπική υγιεινή, μπορεί να είναι η ύπαρξη προδιάθεσης του οργανισμού λόγω λεπτότερου κολπικού βλεννογόνου.
Σαφώς η φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου είναι βασικής σημασίας σε αυτές τις περιπτώσεις. Στις μέρες μας υπάρχουν ενδοκολπικά υπόθετα γαλακτοβάκιλλων, τοπικά κολπικά προβιοτικά σε κάψουλες και προβιοτικά για λήψη από το στόμα, που βοηθούν στην εξισορρόπηση της κολπικής χλωρίδας.
Για τις αερόβιες κολπίτιδες, απαιτείται η στενή συνεργασία ασθενούς και γυναικολόγου, ώστε να απομονωθούν τα αίτια και να σχεδιαστεί ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο που θα περιλαμβάνει συνδυαστική θεραπευτική αγωγή και οδηγίες για αλλαγή του τρόπου ζωής της γυναίκας, ώστε το πρόβλημα να γίνει διαχειρίσιμο και αντιμετωπίσιμο.
Τριχομοναδική κολπίτιδα ή τριχομονίαση (κολπίτιδα από τριχομονάδες)
Οι τριχομονάδες (Trichomonas Vaginalis) είναι παράσιτα (μαστιγοφόρα πρωτόζωα), που μεταδίδονται με τη σεξουαλική επαφή και ευθύνονται για έντονες λοιμώξεις στα γεννητικά όργανα. Η τριχομονίαση πλήττει κυρίως τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Τα συμπτώματα της μόλυνσης περιλαμβάνουν κιτρινοπράσινες εκκρίσεις, κνησμό, αίσθημα καύσου, ερυθρότητα και ευαισθησία στον κόλπο, το αιδοίο και την περιγεννητική περιοχή, δυσάρεστη οσμή κολπικών εκκρίσεων, πόνο κατά την ούρηση, κ.α. Ωστόσο, αρκετές φορές δεν παρουσιάζονται συμπτώματα ή αυτά είναι πολύ ήπια και μη αξιολογήσιμα, με αποτέλεσμα η γυναίκα να μην οδηγείται στον γυναικολόγο για διάγνωση και θεραπεία.
Η τριχομονίαση είναι μεταδοτική με την σεξουαλική επαφή, για τον λόγο αυτό η φαρμακευτική θεραπεία πρέπει να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους.
Μυκητιασική κολπίτιδα ή μονιλίαση ή καντιντίαση (κολπίτιδα από candida)
Πρόκειται για το πιο συχνό είδος κολπίτιδας και αιδοιίτιδας που προκαλείται από τον μύκητα Candida Albicans. Σπανιότερα μπορεί να ευθύνονται και άλλα στελέχη candida όπως οι glabrata, tropicalis, krusei, κ.α.
Ο candida υπάρχει φυσιολογικά στην κολπική μικροχλωρίδα, η οποία όταν διαταραχθεί για κάποιο λόγο, τότε ευνοείται η υπερανάπτυξη του προκαλώντας φλεγμονή και ενοχλητικά συμπτώματα όπως: κνησμό, ερυθρότητα και πρήξιμο στα χείλη του αιδοίου, στην είσοδο και το εσωτερικό του κόλπου, λευκές και παχύρρευστες κολπικές εκκρίσεις (σαν κομμένο τυρί), κάψιμο και πόνο κατά την ούρηση, κ.α.
Η καντιντίαση επηρεάζει περισσότερο τις διαβητικές παχύσαρκες γυναίκες, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί μετά την λήψη αντιβιοτικής αγωγής και σε συνθήκες ζέστης με υγρασία (στενά ρούχα και κολάν, στενά και συνθετικά εσώρουχα, βρεγμένα μαγιό το καλοκαίρι, αυξημένη εφίδρωση, κ.α.).
Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν αυξημένη συχνότητα μυκητιασικών λοιμώξεων στην γεννητική περιοχή. Οι λόγοι είναι ότι αφενός μπορεί να υπάρχει κάποια προδιάθεση στον οργανισμό τους και αφετέρου κάτι κάνουν λάθος και δημιουργούν τις προϋποθέσεις υπερανάπτυξης του μύκητα.
Σε αυτό το σημείο τονίζω ότι η φυσιολογική ύπαρξη γαλακτοβάκιλλων στον κόλπο είναι βασικής σημασίας σε αυτές τις περιπτώσεις. Στις μέρες μας υπάρχουν ενδοκολπικά υπόθετα γαλακτοβάκιλλων, τοπικά κολπικά προβιοτικά σε κάψουλες και προβιοτικά για λήψη από το στόμα, που βοηθούν στην εξισορρόπηση της κολπικής χλωρίδας. Ειδικά για τις εμμένουσες μυκητιασικές κολπίτιδες, απαιτείται η στενή συνεργασία ασθενούς και γυναικολόγου, ώστε να απομονωθούν τα αίτια και να σχεδιαστεί ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο που θα περιλαμβάνει συνδυαστική θεραπευτική αγωγή και οδηγίες για αλλαγή του τρόπου ζωής.
Επειδή η κολπική καντιντίαση είναι μεταδοτική με την σεξουαλική επαφή, συστήνεται η φαρμακευτική θεραπεία να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους.
Χλαμυδιακή κολπίτιδα (κολπίτιδα από χλαμύδια)
Πρόκειται για το πιο διαδεδομένο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που προκαλεί κολπίτιδα και όχι μόνο. Οφείλεται σε μόλυνση από το βακτηρίδιο Chlamydia trachomatis το οποίο προσβάλει τον κόλπο, τον τράχηλο της μήτρας και το ουροποιητικό σύστημα. Αν η μόλυνση δεν αντιμετωπιστεί, εξελίσσεται σε ενδοπυελική φλεγμονώδη νόσο, προσβάλλοντας τις σάλπιγγες και το ενδομήτριο, προκαλώντας ακόμη και στειρότητα. Επιπλέον, τα χλαμύδια μπορούν να προσβάλουν τα μάτια, τον φάρυγγα, τον πρωκτό, ακόμη και τις αρθρώσεις, προκαλώντας την αντιδραστικού τύπου αρθρίτιδα, γνωστή και ως σύνδρομο Reiter.
Η μόλυνση από χλαμύδια δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα στις γυναίκες. Περίπου το 80% των γυναικών δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Αυτό δυσχεραίνει την διάγνωση και καθυστερεί την θεραπεία. Για το λόγο αυτό, συστήνω σε κάθε γυναίκα που είναι σεξουαλικά ενεργή, μία φορά τον χρόνο, μαζί με τον τακτικό γυναικολογικό της έλεγχο να εξετάζεται κλινικά από τον γυναικολόγο και να πραγματοποιεί τις απαιτούμενες εργαστηριακές εξετάσεις για χλαμύδια και άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις. Η φαρμακευτική θεραπεία πρέπει να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους.
Λοίμωξη από γονόκοκκο (Neisseria gonorrhoea)
Πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που προκαλεί μεγάλα προβλήματα όπως τα χλαμύδια. Η νόσος είναι γνωστή ως γονόρροια ή βλεννόρροια και προσβάλει την ουρήθρα, τον κόλπο, τον τράχηλο, τις σάλπιγγες, την στοματική κοιλότητα, τον φάρυγγα, τον πρωκτό, ακόμη και τις αρθρώσεις. Ευθύνεται για επιπλοκές στην εγκυμοσύνη και την υπογονιμότητα. Επειδή η νόσος είναι πολλές φορές ασυμπτωματική, συστήνω σε κάθε σεξουαλικά ενεργή γυναίκα ετήσιο εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο. Η φαρμακευτική θεραπεία πρέπει πάντα να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους.
Κολπίτιδα από Gardnerella vaginalis
Η Gardnerella vaginalis ή αλλιώς αιμόφιλος του κόλπου, είναι ένα βακτηρίδιο που υπάρχει φυσιολογικά στην μικροχλωρίδα του κόλπου. Κάθε διαταραχή στην μικροβιακή ισορροπία της μικροχλωρίδας, μπορεί να οδηγήσει στην υπερανάπτυξη της gardnerella και να προκαλέσει φλεγμονή στον κόλπο. Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται είναι η δυσαισθησία και οι γκριζωπές κολπικές εκκρίσεις με την χαρακτηριστική οσμή ψαριού. Όμως πολλές γυναίκες δεν έχουν συμπτώματα ή δεν τα αντιλαμβάνονται, με αποτέλεσμα να μένουν αδιάγνωστες και αθεράπευτες με κίνδυνο πρόκλησης ενδοπυελικής φλεγμονής και στειρότητας. Παρόλο που η λοίμωξη δεν ανήκει στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (αφού εμφανίζεται και σε μικρά κορίτσια), εντούτοις μπορεί να μεταδοθεί με την σεξουαλική επαφή. Για το λόγο αυτό κρίνεται ωφέλιμο η φαρμακευτική θεραπεία να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους.
Λοίμωξη από Σύφιλη (Treponema pallidum)
Το Treponema pallidum ή αλλιώς ωχρά σπειροχαίτη είναι ένα πολύ μολυσματικό gram-αρνητικό βακτηρίδιο, που προσβάλει όλη την περιοχή των γεννητικών οργάνων, το δέρμα, τα νεύρα, την καρδιά και τον εγκέφαλο. Αν μείνει αδιάγνωστο και αθεράπευτο επιφέρει τον θάνατο. Τα συμπτώματα της λοίμωξης από σύφιλη, ομοιάζουν με αυτά από άλλες ασθένειες, με αποτέλεσμα την δύσκολη εντόπιση και διάγνωση της. Η βασική οδός μετάδοσης της σύφιλης είναι μέσω της σεξουαλικής επαφής. Με την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Για τον λόγο αυτό, συνιστώ στις γυναίκες που έχουν έντονη σεξουαλική δραστηριότητα, τον τακτικό κλινικό και εργαστηριακό τους έλεγχο.
Λοιμώξεις από μυκόπλασμα - ουρεόπλασμα
Τα Mυκοπλάσµατα (μυκόπλασμα - ουρεόπλασμα) είναι εξωκυτταρικοί παρασιτικοί οργανισμοί, που προκαλούν ευκαιριακές λοιμώξεις στο αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας, κυρίως όταν συνυπάρχει λοίμωξη από κάποιο άλλο λοιμογόνο, όπως για παράδειγμα οι τριχομονάδες. Δημιουργούν φλεγμονές στην ουρήθρα, την κύστη, τον κόλπο, τον τράχηλο, τις σάλπιγγες και σε άλλα όργανα του σώματος. Πολλές φορές προκαλούν συμπτώματα, όπως πόνο κατά την ούρηση, συνεχή πόνο και κάψιμο στην ουρήθρα και τον κόλπο. Άλλες φορές δεν δημιουργούν θορυβώδη συμπτωματολογία, με αποτέλεσμα η μόλυνση να μένει αδιάγνωστη και αθεράπευτη. Τα μυκοπλάσµατα ενοχοποιούνται για επιπλοκές στην κύηση και για αποβολές. Μεταδίδονται και με την σεξουαλική επαφή, γι΄αυτό και θεωρείται σκόπιμο για τις σεξουαλικά ενεργές γυναίκες, ο ετήσιος τακτικός εργαστηριακός και κλινικός τους έλεγχος.
Ιογενής κολπίτιδα
Πρόκειται για μόλυνση κυρίως από τους ιούς του έρπη - HSV (ερπητική κολπίτιδα) και του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων - HPV.
Ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα που προκαλείται και μεταδίδεται με το κολπικό, στοματικό ή πρωκτικό σεξ ή ακόμη και από στενή επαφή με τα γεννητικά όργανα. Προσβάλλει την γεννητική περιοχή και προκαλεί κνησμό, καύσο, και επώδυνα έλκη στην περιοχή των γεννητικών οργάνων και σε όποιο άλλο σημείο έχει επιμολυνθεί (αιδοίο, πρωκτός, μηροί, κ.α.). Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για την νόσο που χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις. Στις περιόδους έξαρσης χορηγείται αντιική και αναλγητική αγωγή. Σε περίπτωση εγκυμοσύνης ο τοκετός πραγματοποιείται με καισαρική τομή, καθώς ο ιός μπορεί να μεταδοθεί στο έμβρυο κατά την διάρκεια του κολπικού τοκετού.
Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων προκαλεί την εμφάνιση κονδυλωμάτων στο αιδοίο, τον κόλπο, τον πρωκτό και στην περιγεννητική χώρα. Τα κονδυλώματα προκαλούν κνησμό, και καύσο στην περιοχή, ενώ κάποιες φορές μπορεί να αιμορραγήσουν. Αν δεν αντιμετωπιστούν, τότε μεγαλώνουν και πολλαπλασιάζονται με κίνδυνο να καλύψουν μεγάλες περιοχές προκαλώντας επικίνδυνες δερματικές βλάβες, δυσπλασίες και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Παρότι τα κονδυλώματα αποτελούν σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, εντούτοις δεν μεταδίδονται αποκλειστικά και μόνο με την σεξουαλική επαφή. Οποιαδήποτε άμεση επαφή με σημείο του σώματος ή με αντικείμενο που φέρει ιικό φορτίο HPV (ακόμη και με απλή δερματική επαφή, με τα δάκτυλα ή με ερωτικά βοηθήματα), αρκεί για να μολυνθεί η γεννητική περιοχή.
Επειδή τα κονδυλώματα δεν είναι πάντα ορατά με το μάτι, η ανίχνευση του ιού γίνεται με τεστ για τον HPV.
Η θεραπεία κονδυλωμάτων έγκειται στην εξάλειψη τους από την πάσχουσα περιοχή, μειώνοντας την επανεμφάνιση τους και ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο υποτροπών. Παράλληλα επιβάλλεται η τακτική παρακολούθηση της ασθενούς από τον γιατρό, ώστε να επιτυγχάνεται η εξάλειψη των υποτροπών.
Στην σύγχρονη εποχή μας υπάρχει εμβόλιο για τον ιό HPV που πραγματοποιείται σε έφηβες ηλικίας από 9 ετών και άνω καθώς και σε ενήλικες γυναίκες, για προφύλαξη από τον ιό.
Μη λοιμώδης κολπίτιδα και αιδοιίτιδα
Πρόκειται για ερεθισμό στο αιδοίο και τον κόλπο, χωρίς όμως να ανιχνεύεται και να απομονώνεται κάποιος μολυσματικός παράγοντας κατά τον εργαστηριακό έλεγχο.
Πάραυτα, η γυναίκα μπορεί να έχει δυσαισθησία, κάψιμο και πόνο, ερυθρότητα, οίδημα στο αιδοίο και στον κόλπο καθώς και κολπικές εκκρίσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρήζει επισταμένης και λεπτομερής διερεύνησης τόσο από εκείνη όσο και από τον γυναικολόγο της, καθότι οι περιπτώσεις αυτές αποτελούν ένα σύμπλοκο πρόβλημα.
Ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές αιτίες της μη λοιμώδους κολπίτιδας και αιδοιίτιδας
-
Δυσανεξία, αλλεργία ή ευαισθησία σε καλλυντικά και προϊόντα γυναικείας περιποίησης και υγιεινής, όπως: σερβιέτες, σερβιετάκια, προφυλακτικά, χαρτί υγείας, απορρυπαντικά και μαλακτικά ρούχων, σαπούνια, κ.α.
-
Δυσανεξία, αλλεργία ή ευαισθησία στην χρήση συνθετικών υφασμάτων εσωρούχων και στενών ρούχων τύπου κολάν που ανεβάζουν την τοπική θερμοκρασία και εμποδίζουν την κυκλοφορία του αέρα (οι φούστες είναι μία καλή επιλογή για δοκιμή από γυναίκες που υποφέρουν από μη λοιμώδη κολπίτιδα ή αιδοιίτιδα).
-
Δυσανεξία, αλλεργία ή ευαισθησία στην λήψη ορισμένων φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής, καθώς και σε ορισμένα τρόφιμα οξαλικής περιεκτικότητας.
-
Το άγχος και το στρες που απορυθμίζουν την κολπική χλωρίδα και ευνοούν την υπερανάπτυξη των παθογόνων.
-
Οι πολύ συχνές σεξουαλικές επαφές, όπου η τριβή της συνουσίας προκαλεί ερεθισμό και λύση του βλεννογόνου των γεννητικών οργάνων.
-
Η ατροφική κολπίτιδα, όπου το επιθήλιο του αιδοίου και του κόλπου λεπταίνει, δεν έχει φυσική λίπανση και παρουσιάζει ατροφία και φλεγμονή. Η διαταραχή αυτή έχει άμεση σχέση με τα επίπεδα των οιστρογόνων στον οργανισμό της γυναίκας. Οι αλλαγές στα επίπεδα των οιστρογόνων συμβαίνουν κατά την εγκυμοσύνη, τον θηλασμό, την εμμηνόπαυση και κατά την λήψη ορισμένων φαρμάκων.
-
Η ιδιοπαθής κολπίτιδα, όπου δεν μπορούν να εντοπιστούν τα αίτια, τα οποία μπορεί να είναι:
-
η συγγενής λέπτυνση του τοιχώματος του βλεννογόνου της γεννητικής περιοχής
-
αυτοάνοσης αιτιολογίας, πχ σύνδρομο Αδαμαντιάδη - Behcet
-
υποκείμενες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης
-
ψυχογενής αιτιολογίας, όπως το μετατραυματικό στρες
-
Ποια είναι τα συμπτώματα της κολπίτιδας και της αιδοιίτιδας
Ανάλογα με τον τύπο της πάθησης, δηλ. αν είναι λοιμώδους ή μη αιτιολογίας, καθώς και αν είναι περιορισμένης ή μεγάλης μικροβιακής διασποράς και φορτίου, μπορούμε να γενικεύσουμε τα συμπτώματα, σε:
-
Μη φυσιολογικές κολπικές εκκρίσεις
-
Δυσάρεστη οσμή από την περιοχή του κόλπου
-
Πόνος, κνησμός και κάψιμο γύρω και μέσα στον κόλπο
-
Πόνος, κνησμός και κάψιμο στα μικρά και μεγάλα χείλη του αιδοίου και την ουρήθρα
-
Πόνος, κνησμός και κάψιμο κατά την ούρηση
-
Πρήξιμο και ερυθρότητα στα μικρά και μεγάλα χείλη του αιδοίου, την ουρήθρα, τον πρόδρομο του κόλπου και τον κόλπο
-
Ακρολοφίες στον βλεννογόνο των γεννητικών οργάνων ή και στο δέρμα τις πρωκτογεννητικής περιοχής
-
Πληγές, έλκη ή αλλαγή στο χρώμα του βλεννογόνου των γεννητικών οργάνων ή και στο δέρμα τις περιγεννητικής περιοχής
-
Κηλίδες αίματος εκτός περιόδου
Η κολπίτιδα είναι μεταδοτική κατά την σεξουαλική επαφή;
Αν είναι λοιμώδους αιτιολογίας, σαφώς και είναι μεταδοτική. Σε κάθε περίπτωση όταν μία γυναίκα αντιληφθεί ότι νοσεί από κολπίτιδα ή αιδοιίτιδα, θα πρέπει να αποφεύγει την σεξουαλική δραστηριότητα μέχρι να θεραπευτεί. Πρώτον για να μην μεταδώσει την μόλυνση στον /στην σύντροφο της και κατά δεύτερον για να μην διασπείρει και μεταφέρει τον λοιμογόνο παράγοντα σε άλλα σημεία του οργανισμού της και δημιουργήσει δευτερογενείς μολύνσεις και περιπέτειες.
Πως γίνεται η διάγνωση της κολπίτιδας
Όταν ένα έφηβο κορίτσι ή μία γυναίκα αντιληφθεί κάποια δυσαισθησία, ή ενόχληση, ή σύμπτωμα από το αναπαραγωγικό της σύστημα, θα πρέπει να ενημερώσει άμεσα τον γυναικολόγο της. Για την σωστή διάγνωση, ο γιατρός θα λάβει το αναλυτικό ιατρικό ιστορικό της ασθενούς και θα την εξετάσει κλινικά. Μεγάλο διαγνωστικό ρόλο παίζουν οι εργαστηριακές εξετάσεις που πρέπει να κάνει η ασθενής, όπως: αιματολογικές εξετάσεις, καλλιέργεια κολπικού εκκρίματος, ουρηθρικού εκκρίματος, κολπικού και τραχηλικού επιχρίσματος και ούρων.
Μπορεί μία κολπίτιδα να περάσει από μόνη της;
Υπάρχει περίπτωση, μία κολπίτιδα ή αιδοιίτιδα να δείξει κάποια σημάδια ύφεσης, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να μείνει αδιάγνωστη και αθεράπευτη. Μία αθεράπευτη κολπίτιδα αποκτά χρονιότητα και είναι δυσκολότερη στην αντιμετώπισή της.
Παράλληλα μπορεί να επηρεάσει το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας και να οδηγήσει ακόμη και σε στειρότητα.
Ποια είναι η θεραπεία της κολπίτιδας
Η σπουδαιότητα της ακριβούς διάγνωσης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του θεραπευτικού πλάνου. Ανάλογα με το αίτιο ή τα αίτια που προκαλούν την κολπίτιδα ή και την αιδοιίτιδα, ο γυναικολόγος θα ορίσει το είδος της φαρμακευτικής αγωγής, την διάρκειά της και το χρονοδιάγραμμα του επανελέγχου.
Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να περιλαμβάνει αντιμυκητιασικά, αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη και ορμονολογικά φαρμάκων για λήψη από το στόμα, τοπική εφαρμογή, ενέσιμη χορήγηση, ή συνδυαστική λήψη.
Βάσει αιματολογικών εξετάσεων ανίχνευσης των επιπέδων των βιταμινών στο οργανισμό, μπορούν να δοθούν τα απαιτούμενα βιταμινούχα σκευάσματα, ενώ παράλληλα μπορεί να χορηγηθούν τοπικές αναπλαστικές αλοιφές, καθώς και διατροφικές οδηγίες και αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Πόσο διαρκεί η θεραπεία της κολπίτιδας
Ανάλογα με την μόλυνση, το παθογόνο και τον χρόνο απόκρισης του οργανισμού, η θεραπεία μπορεί να είναι βραχεία ή μακροχρόνια. Στις υποτροπιάζουσες κολπίτιδες, η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες.
Ποια είναι η αντιμετώπιση των χρονίων και υποτροπιαζουσών κολπίτιδων
Όπως αναφέραμε παραπάνω, αποτελούν σύνθετο πρόβλημα που απαιτεί την στενή συνεργασία της ασθενούς με τον γυναικολόγο της. Κατ΄αρχάς πρέπει να αναζητηθούν οι λόγοι για τους οποίους δεν επαρκούν οι θεραπείες που λαμβάνει η ασθενής. Είτε πρόκειται για βακτηριδιακή ανθεκτικότητα, είτε για ιδιοπαθείς λόγους, τα αίτια πρέπει να ανιχνευτούν και να αναχαιτιστούν. Παράλληλα πρέπει να επουλωθούν οι ταλαιπωρημένοι βλεννογόνοι και να αποκατασταθεί η φυσιολογική κολπική χλωρίδα. Όλα αυτά απαιτούν χρόνο, επιμονή και υπομονή. Υπάρχουν θεραπευτικές λύσεις, όμως κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και χρειάζεται εξατομικευμένους θεραπευτικούς χειρισμούς από τον γυναικολόγο.
Υπάρχουν οδηγίες για την πρόληψη και αποφυγή της κολπίτιδας;
Η πρόληψη είναι το Α και το Ω για την γυναικολογική υγεία. Σαφώς και υπάρχουν τόσο γενικές όσο και εξατομικευμένες οδηγίες, που εξασφαλίζουν την υγεία των αναπαραγωγικών οργάνων.
Στις γενικές οδηγίες, συμπεριλαμβάνονται:
-
χρήση προφυλακτικού σε κάθε σεξουαλική επαφή
-
χρήση βαμβακερών εσωρούχων και άνετων ρούχων (φούστες, φορέματα, κ.α.)
-
καθαριότητα και τοπική υγιεινή βάσει των οδηγιών του γυναικολόγου
-
αλλαγή του βρεγμένου μαγιό μετά την κολύμβηση
-
αποφυγή χρήσης πισίνας, τζακούζι και μπάνιου σε στάσιμα νερά
-
διατήρηση του όξινου pΗ του κόλπου με λήψη συμπληρωμάτων προβιοτικών ή τροφών πλούσιων σε προβιοτικά
-
τακτικός γυναικολογικός έλεγχος στον γυναικολόγο σας και εξετάσεις
-
άμεση επικοινωνία με το γυναικολόγο σε περίπτωση ύποπτης συμπτωματολογίας
.jpg)
.jpg)
